در آستانه کمپین بزرگ بلک‌فرایدی 1404، دیجی‌کالا تصمیم گرفته است مدل همکاری با فروشندگان مارکتپلیس خود را به‌صورت بنیادین بازطراحی کند. این بازطراحی با تمرکز بر اصلاح کمیسیون‌ها، تسویه‌های سریع‌تر و بهره‌گیری از خدمات لجستیکی و هوش مصنوعی صورت گرفته است.
در این تغییرات، مدیران بر این باورند که فروش صرف کافی نیست و هدف، ساختن اکوسیستمی است که هم پلتفرم و هم فروشندگان از آن سود ببرند. همکاری شفاف‌تر، تمرین مشترک در کمپین‌ها و نقش پررنگ هوش مصنوعی از جمله محورهای اصلی این بازطراحی هستند.
اصلاح کمیسیون‌ها: چرا و چگونه فروشندگان برنده می‌شوند؟
با نزدیک‌شدن به بلک‌فرایدی، دیجی‌کالا اعلام کرده است که ساختار کمیسیون مارکتپلیس بازنگری شده است تا فشار مالی بر فروشندگان کاهش یابد.
این اقدام به فروشندگان امکان می‌دهد تا با هزینه‌های کمتر وارد کمپین بزرگی مانند بلک‌فرایدی شوند و سودآوری بهتری تجربه کنند. هم‌زمان، این تغییر نشان می‌دهد دیجی‌کالا در پی برقراری تعادل میان رشد خود و توانمندسازی فروشندگان است؛ نه صرفا افزایش سهم خود از بازار.
از نگاه فروشنده، کاهش کمیسیون می‌تواند به معنای سرمایه گذاری کمتر روی هزینه‌های پلتفرم و تمرکز بیشتر روی بهبود تجربه مشتری و تنوع محصولات باشد.
تسویه‌حساب سریع‌تر و ارتقای نقدینگی فروشندگان
یکی از چالش‌های همیشگی فروشندگان در پلتفرم‌های مارکتپلیس، تأخیر در تسویه‌حساب‌ها و محدودیت نقدینگی بود. دیجی‌کالا با تغییرات جدید، وعده داده است که فرآیند تسویه سریع‌تر انجام شود و خدمات مالی جدید به فروشندگان ارائه شود.
این موضوع به ویژه برای فروشندگانی که در کمپین‌های فشرده مانند بلک‌فرایدی شرکت می‌کنند، حیاتی است؛ چون نقدینگی کافی در دوره کوتاه می‌تواند امکان تأمین موجودی، ارسال سریع‌تر و کنترل بهتر موجودی را فراهم کند. بنابراین، این تغییر می‌تواند تا حد زیادی به بهبود جریان نقدی فروشندگان و کاهش ریسک‌های مالی کمک کند.
بهبود لجستیک و خدمات هوش مصنوعی: گام بلند به سوی فروش هوشمند
دیجی‌کالا در بیانیه‌های خود بر نقش هوش مصنوعی در «قیمت‌گذاری هوشمند» و «پیش‌بینی تقاضا» تأکید کرده است.
همچنین، بخش لجستیک نیز با تمرکز بر ارسال سریع‌تر، بهبود ناوگان و تسهیل فرآیندهای فروشنده‌محور در دستور کار قرار دارد. این یعنی فروشنده‌های مارکتپلیس می‌توانند از ابزارهای پیشرفته برای پایش بازار، انبار و تقاضا استفاده کنند؛ و مشتریان تجربه بهتری از خرید آنلاین خواهند داشت.
این ترکیب استراتژیک از داده‌محوری، هوش مصنوعی و زیرساخت لجستیکی می‌تواند یک تحول مؤثر در فضای تجارت الکترونیک ایران باشد که به نفع فروشندگان و مصرف‌کنندگان است.
همکاری مشترک و شفاف‌تر: فرهنگ جدید در مارکتپلیس
در مراسم معرفی این تغییرات، حمیدرضا چیت‌چیان، معاون مارکتینگ دیجی‌کالا گفت: «بلک‌فرایدی فقط یک کمپین فروش نیست؛ بلکه تمرینی برای همکاری گسترده بین فروشندگان و تیم‌های مختلف دیجی‌کالا است که در آن، همه اعضای اکوسیستم باید برنده باشند.»
این جمله نشان‌دهنده تغییر فلسفه همکاری در دیجی‌کالا است: فروشنده دیگر صرفاً تأمین‌کننده نیست بلکه شریک برنامه‌ریزی و رشد است. رویکردی که می‌تواند اعتماد فروشندگان را جلب کند و مشارکت فعال‌تر آنان را تشویق نماید.
فروشندگانی که احساس کنند صدایشان شنیده می‌شود و پلتفرم با آنان شفاف عمل می‌کند، احتمالاً همکاری بلندمدت‌تری خواهند داشت؛ و این به معنای تنوع و کیفیت بهتر برای خریداران نیز خواهد بود.
مقایسه ویژگی‌های جدید مارکتپلیس دیجی‌کالا برای فروشندگان
|
ویژگی جدید |
توضیح | تأثیر روی فروشندگان |
| اصلاح کمیسیون‌ها | کاهش کارمزدها برای فروشندگان مارکتپلیس | افزایش حاشیه سود و امکان قیمت‌گذاری رقابتی‌تر |
| تسویه‌حساب سریع‌تر | ارائه تسویه‌های زودهنگام‌تر و نقدینگی بهتر | بهبود جریان نقدی، کاهش نیاز به سرمایه اضافی |
| خدمات لجستیکی بهبود‌یافته | بهره‌گیری از ناوگان بهتر، ارسال سریع‌تر کالا | تجربه بهتر مشتری، کاهش لغو سفارش و برگشتی |
| هوش مصنوعی در قیمت‌گذاری و پیش‌بینی | الگوریتم‌هایی برای قیمت‌گذاری هوشمند و تحلیل تقاضا | افزایش بازدهی فروش، کاهش ریسک مانده‌کالا |
| همکاری مشارکتی و شفاف | تقویت نقش فروشنده به عنوان شریک، نه صرفاً تأمین‌کننده |
افزایش مشارکت و اعتماد، بهبود کیفیت همکاری |
تمامی این تغییرات نشان‌دهنده یک بازتعریف استراتژیک در مدل کسب‌وکار دیجی‌کالا است. حرکت از صرفا بستر فروش به «اکوسیستم توانمند فروشنده». این روند، اگر با موفقیت اجرا شود، می‌تواند چند نتیجه مهم داشته باشد. اولا، فروشندگان حرفه‌ای‌تری جذب می‌شوند که آماده رشد بلندمدت هستند و این می‌تواند کیفیت خدمات و تنوع کالا را ارتقا دهد. دوم، مصرف‌کننده نهایی نیز تجربه خرید بهتری خواهد داشت که منجر به افزایش وفاداری و سهم بازار می‌شود.
از سوی دیگر، چالش‌هایی نیز وجود دارد. اجرای الگوریتم‌های هوش مصنوعی نیازمند داده‌های دقیق، زیرساخت فنی و اعتماد است. اگر این بخش‌ها با مشکل مواجه شوند، ممکن است فروشندگان نسبت به پلتفرم بدبین شوند یا ناآرامی در اکوسیستم ایجاد شود. همچنین، تغییر فرهنگی در سطح فروشندگان و تیم‌های داخلی زمان‌بر است.
پیش‌بینی می‌شود که در بازه زمانی 1 تا 2 سال آینده، دیجی‌کالا بتواند سهم فروش فروشندگان مارکتپلیس را به‌طور محسوسی افزایش دهد و تجربه فروشنده‌محوری را در ایران به سطحی نزدیک به بازار منطقه‌ای برساند. اگر موفق شود، یک الگویی برای سایر پلتفرم‌های ایرانی خواهد بود. اما اگر نتواند اعتماد فروشندگان و سرعت اجرایی لازم را حفظ کند، ممکن است فشار رقابت و انتظارات مخاطبان فروشندگان را به سمت رقبا سوق دهد.
جمع‌بندی
دیجی‌کالا در آستانه بلک‌فرایدی 1404مدل مارکتپلیس خود را با هدف توانمندسازی فروشندگان بازطراحی کرده است. این بازطراحی شامل اصلاح کمیسیون‌ها، تسویه‌حساب سریع‌تر، بهبود لجستیک، هوش مصنوعی در قیمت‌گذاری و فرهنگ همکاری مشارکتی است. این تغییرات می‌تواند مسیر بازار فروش آنلاین ایران را در سال‌های آتی دستخوش تحول کند؛ اگر اجرا با موفقیت انجام شود، فروشندگان و خریداران هر دو برنده می‌شوند.