در تازه‌ترین تحولات عرصه رمزارزها، بایننس و تتر به‌طور هم‌زمان اقدام به مسدودسازی کیف‌پول‌های کاربران ایرانی کرده‌اند؛ گزارش‌ها حکایت از بلوکه شدن بیش از 10 میلیون دلار دارایی دارند.
این اقدام در حالی انجام شده که شرکت‌ها و کاربران ایرانی همواره در تلاش برای عبور از محدودیت‌های تحریمی، مسیرهای تازه‌ای را جستجو کرده‌اند اما حالا بار دیگر در میانه یک موج سختگیرانه گرفتار شده‌اند.
در ادامه، ضمن بررسی جزئیات این موج جدید، ابعاد امنیتی و تحلیلی ماجرا را می‌کاویم و توصیه‌هایی عملی برای حفظ دارایی ارائه می‌دهیم.
زمینه و تاریخچه: از تحریم تا اجرا
بایننس پیش از این بسیاری از حساب‌های ایرانی را مسدود کرده و گفته که تنها کیف‌پول‌هایی که فعالیت مشکوک داشتند فریز شدند. اکنون در موج تازه، دامنه این محدودیت‌ها به سطح تتر رسیده است.
تتر در گزارش‌های رسمی از سردرگمی ناشی از فشارهای بین‌المللی سخن گفته است. برخی رسانه‌ها اشاره دارند که این مسدودسازی زیر فشار اسرائیل صورت گرفته و دستور آن از نهاد NBCTF صادر شده است.
گزارشی هم منتشر شده که 187 آدرس رمزارزی مرتبط با کاربران ایرانی مسدود شده‌اند و گردش مالی این آدرس‌ها در مجموع بالغ بر 1.5 میلیارد دلار بوده است.
جزئیات فنی مسدودسازی تتر توسط تتر
مسدودسازی کیف‌پول‌ها در پلتفرم تتر شامل چند مرحله فنی است که دانستن آن برای کاربران حیاتی است:
- لیست سیاه داخلی: تتر یک لیست سیاه داخلی دارد که آدرس‌هایی را که با فعالیت‌های مشکوک در ارتباط‌اند در آن قرار می‌دهد.
- ممنوعیت انتقال: پس از قرارگیری در لیست سیاه، حتی اگر موجودی رمز ارز داشته باشید، امکان انتقال آن به آدرس دیگر قطع می‌شود.
- پیش‌پرداخت قانونی: تصمیم به مسدودسازی معمولاً پس از دریافت دستور از نهادهای بین‌المللی یا تحلیل on-chain انجام می‌شود.
- پیگیری حقوقی محدود: با توجه به ساختار غیرمرکزی بلاک‌چین، اثبات مالکیت یا درخواست رفع مسدودیت برای کاربران ایرانی بسیار دشوار است.
مقایسه عملکرد بایننس و تتر در محدودسازی کاربران ایرانی
برای درک بهتر تفاوت رویکرد این دو پلتفرم مهم، جدول زیر وضعیت آنها را در قبال کاربران ایرانی مقایسه می‌کند:
| پلتفرم | سیاست محدودسازی | نحوه اجرا | گستره تأثیر | ریسک برای کاربر ایرانی |
| بایننس | ممنوعیت فعالیت مستقیم کاربران ایرانی | مسدودسازی حساب‌های شناسایی‌شده | بیشتر در معاملات متمرکز | دارایی کاربران در صرافی متمرکز در خطر است |
| تتر | فریز تراکنش‌ها بر اساس آدرس | مسدودسازی داخلی آدرس‌ها | حتی آدرس‌هایی که فعالیت بدل ندارند | امکان از دست دادن امکان انتقال موجودی |
این جدول نشان می‌دهد که مسدودسازی در سطح تتر به مراتب عمیق‌تر و پیچیده‌تر است و حتی آدرس‌هایی که ظاهرا فعالیت مشکوکی ندارند را نیز مخاطره می‌آمیز می‌کند.
چه بر سر دارایی رمزارزی ایرانیان می‌آید؟
- تمرکز بر سیاست تطبیقی
با تشدید فشارهای بین‌المللی، پلتفرم‌هایی مثل تتر و بایننس مجبور شده‌اند سیاست‌های تطبیقی جدی‌تری در قبال تحریم‌ها اتخاذ کنند. احتمال دارد در آینده، همکاری بیشتری با نهادهای امنیتی بین‌المللی داشته باشند تا مسدودسازی‌ها با سرعت بیشتری انجام شود.
- ریسک سرمایه‌گذاری در رمزارزهای پایدار
اگرچه استیبل‌کوین‌ها (و به‌خصوص تتر) معمولاً به‌عنوان واسطه‌ای امن دیده می‌شوند، این رویداد نشان می‌دهد که حتی دارایی‌های «پایدار» هم از گزند محدودیت‌ها در امان نیستند. افراد باید درک کنند که ریسک جرایم مالی، تحریم و تصمیمات سیاسی می‌تواند سرمایه‌شان را تهدید کند.
- حرکت به سمت رمزارزهای ناشناس‌تر
برخی سرمایه‌گذاران ممکن است به سمت رمزارزهایی با ویژگی حریم خصوصی قوی‌تر حرکت کنند. اما این حرکت نیز ریسک قانونی بیشتری دارد و در صورت کنترل شدیدتر بلاک‌چین‌ها ممکن است دسترسی به آنها نیز محدود شود.
- بهبود نظارت و محافظت حقوقی
انتظار می‌رود قوانین بین‌المللی درباره رمزارزها و پایبندی به AML/CFT (مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم) جدی‌تر شود. شرکت‌هایی مثل تتر مجبور خواهند بود شفافیت بیشتری ایجاد کنند و امکان پیگیری حقوقی بیشتری برای کاربران فراهم کنند.
توصیه‌های عملی محافظت از دارایی برای کاربران ایرانی
- دارایی‌های خود را در صرافی‌های متمرکز نگه ندارید؛ خودنگهداری (self-custody) اولویت شود.
- از رمزارزهای دیگر با ساختار حریم خصوصی قوی استفاده کنید، اما فقط با آگاهی کامل از ریسک قانونی.
- هنگام انتقال به آدرس‌های ناشناس، تاریخچه آن آدرس را بررسی کنید (برای اطمینان از عدم قرارگیری در لیست سیاه).
- در پلتفرم‌هایی با سیستم KYC و اطلاعات شفاف فعالیت کنید تا احتمال ریسک کمتر شود.
- در صورت امکان، برای شکایت یا رفع مسدودیت، از وکلای بین‌المللی استفاده کنید.
جمع‌بندی
در موج جدید محدودیت‌ها، بایننس و تتر دو اسلحه خود را علیه کاربران ایرانی به کار گرفته‌اند؛ اولی با مسدودسازی حساب‌های صرافی و دومی با فریز تراکنش‌های تتر. در این چارچوب، بیش از 10 میلیون دلار دارایی در خطر قرار گرفته است. کاربران باید درک کنند که حتی دارایی‌های «پایدار» هم مصون از تحریم و تصمیمات سیاسی نیستند و برای حفظ سرمایه خود مجبور به اتخاذ استراتژی‌های نوآورانه و آگاهانه هستند.